Kernwaarden zijn diep verankerde waarden die als een soort van overtuiging in ons systeem zitten. Ze filteren hoe je de wereld (en jezelf) bekijkt en benadert en liggen ten grondslag aan je gedrag. Kernwaarden vormen de basis van wat jij belangrijk vindt in het leven, jouw persoonlijke moraal. Ze verklaren waarom je doet zoals je doet, en vormen dus eigenlijk het waarom van jouw gedrag en je denken. En ze kunnen functioneren als een checklist voor je keuzes. Kortom, een beetje inzicht in je kernwaarden en hoe ze werken is best belangrijk!
Jouw kernwaarden vinden
Een kernwaarde is een waarde die jouw helpt, iets positiefs dus!
In deze kernwaardenlijst vind je heel veel waarden die belangrijk kunnen zijn in het leven. En er zijn er nog veel meer te bedenken, dus het zou zo maar kunnen dat je er eentje mist die voor jou heel belangrijk is.Vul de lijst dan ook gerust voor jezelf aan.
Uit deze lijst kies je eerst 15 tot 20 waarden die jou aanspreken, die voor jou in je leven belangrijk zijn. Zet deze waarden voor jezelf op een rijtje (schrijf ze op!), en kies hier vervolgens de 5 meest belangrijke uit. Dit zijn je kernwaarden.
Volg hierin je gevoel, jij wéét diep van binnen welke kernwaarden voor jou zó belangrijk zijn, dat ze altijd gelden, ook in moeilijke momenten.
Let op: we hebben vaak de neiging om te kiezen wat we zouden willen, hoe we zouden willen zijn. Dat is geen waarde, dat is een verlangen. Deze kies je bij deze opdracht dus niet. Zoek echt naar de waarden die de basis vormen van jouw leven, van jouw keuzes. Een kernwaarde wordt vaak zichtbaar ‘onder druk’, het gaat over hoe je zou willen dat de wereld is, het is ‘jouw roze bril’. Een kernwaarde is er in het nu altijd, een verlangen speelt meer in de toekomst.
En weet, er is geen goed of fout, het gaat om jouw persoonlijke kernwaarden, en die zijn per definitie altijd perfect! En het kan heel goed zijn dat over een jaar je kernwaardelijstje er anders uit ziet dan nu. Jij verandert tenslotte ook!
Waarden en normen
Een kernwaarde ‘heb’ je, die is er gewoon. In de dagelijkse praktijk heb je deze kernwaarden vertaald in ‘normen’. Deze vormen als het ware je ‘meetlat’. Zo kan het voorkomen dat twee mensen dezelfde kernwaarde hebben, maar een andere vertaling daarvan in de praktijk.
Zet voor jezelf eens op een rijtje wat elke kernwaarde voor jouw inhoudt? Hoe ziet dat er uit in de praktijk? Wat doe je bijvoorbeeld, welke gedachten, overtuigingen en gedragingen zitten hier voor jou aan vast?
Een voorbeeld
Eén van mijn kernwaarden is ‘Liefde”. Hoe ziet Liefde er voor mij uit? De normen die daarbij voor mij gelden zijn:
- Ik leef vanuit mijn hart
- Ik zorg goed voor mijzelf (en voor anderen)
- Ik zie het goede in mijzelf en anderen
- Ik geef, vergeef en ben dankbaar
- Bij twijfel vraag ik me af ‘wat zou Liefde doen?’
- (en zo zijn er nog een paar).
Als je al je kernwaarden hebt vertaald naar normen, heb je een heel waardevolle tool voor jezelf gemaakt. Meestal spelen deze waarden en normen onbewust hun rol. Je voelt misschien in bepaalde situaties, in relatie met anderen of bij het maken van keuzes wel dat het meer is dan je met je verstand snapt. Maar nu je er bewust van bent, kun je je kernwaarden en normen ook zelf inzetten!
Kernwaarden en normen als Checklist
Je kernwaarden en bijbehorende normen kun je gebruiken als een checklist bij diverse situaties:
* Bij het maken van een keuze kun je je afvragen hoe de opties zich verhouden tot jouw kernwaarden. Een keuze gemaakt in overeenstemming met jouw waarden zal je doen groeien en is altijd positief. Vraag je simpelweg af ‘wat zou ik kiezen als ik echt volgens mijn kernwaardes leef?’
* Heb je een situatie waar je je niet happy mee voelt (misschien zelfs wel ongelukkig), maar waar je wel steeds in belandt, of wat je onbewust blijft doen? Check eens hoe deze situatie zich verhoudt tot jouw kernwaarden? Grote kans dat er dingen spelen die lijnrecht tegenover jouw kernwaarden in druisen. Aan jou de keuze… ga ik er mee door of verander ik iets? Bewustzijn is de sleutel.
* In alle soorten relaties spelen kernwaarden een grote rol. Kijk de komende tijd eens naar de mensen met wie jij de meeste tijd doorbrengt. Welke kernwaarden denk je dat zij hebben? In hoeverre matcht dat met de jouwe? Zijn ze redelijk gelijk, zijn ze complementair (aanvullend) of zijn ze confronterend (botsend). Dit te weten geeft veel zicht op relaties en het gevoel wat je soms kunt hebben met iemand. Denk bijvoorbeeld aan mensen die je energie geven en mensen die energie slurpen. Het kan ook een mooi onderwerp voor gesprek zijn, en je relaties naar een nieuw niveau brengen.
En dan?
Dit bewustzijn geeft je vervolgens ook de mogelijkheid om te beslissen of er actie nodig is. Natuurlijk spelen er in relaties nog heel andere zaken ook, dus doe geen overhaaste dingen :-).
Kortom, inzicht hebben in je kernwaarden en de bijbehorende vertaling in normen kan veel verklaren. Maar alleen daaraan heb je natuurlijk niets. Het wordt pas echt praktisch en waardevol, wanneer je er besluiten aan koppelt. Gebruik je kernwaarden als checklist, en kies voor het leven zoals jij wilt dat het is. Bijvoorbeeld door te starten of stoppen met iets, of door juist dingen meer of minder te doen.
Wat ga jij anders doen, meer overeenkomstig met jouw kernwaarden?
Ik ben heel benieuwd wat jouw kernwaarden zijn en hoe jij jouw kernwaarden gaat toepassen. Als je wilt kun je het hieronder jouw ervaring met kernwaarden delen, en zo inspireer je uiteraard ook weer anderen…
Kernwaarden vormen belangrijke input om te kunnen leven vanuit je Kernkracht. Ze zorgen er voor dat je dicht bij je zelf kunt blijven.
Dank je wel voor je mooi blog en uitleg over kernwaarden. Ik ga hier eens rustig naar kijken en voor mijzelf mee aan de slag.
Graag gedaan Ria! Dat is waa rik het voor doe… Heel veel succes met het ontdekken van je eigen kernwaarden, en hoe ze een rol in je leven spelen. Bij vragen kun je me altijd even een berichtje sturen!